Con cháu hàng năm vẫn hương nhang thờ cúng Lê Tộc Công Thần tức Lê Văn Hiểu
Đôi dòng lược sử
Lê Văn Hiểu (tức Lê Tiến Hàn, hay Hàn Tiến, Trịnh Đào, Quan Phủ Tướng Hàn) có đền thờ tại làng Năng Cải (nay là làng Cồn Vàng, thôn Hồng Phong và thôn Hạnh Phúc, xã Hải Ninh, huyện Tĩnh Gia, nay là Thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa). Ông sinh năm 1601 (đời vua Lê Kính Tông năm thứ 2). Sinh thời ông được phủ Chúa Trịnh đưa về nuôi dưỡng (vì thuộc dòng giống vua Lê), lớn lên ông được Chúa Trịnh Tùng gả con gái là Quận chúa Phù Dung. Do văn võ song toàn ông được phong Tiến lộc hầu, rồi được phong Tiến quận công.
Năm 1643 Tiến lộc hầu Lê Văn Hiểu giữ chức chưởng giám đem quân đi đánh Chúa Nguyễn ở Thuận Hoá (tức Tỉnh Quảng Bình). Ông chỉ huy quân đội lập công lớn được phong tước Tiến quận công, giữ chức Tả trấn quân doanh.
Năm Mậu Tý (1648), Trịnh Tráng sai đô đốc Tiến Quận Công Lê Văn Hiểu đem thủy bộ quân vào đánh chúa Nguyễn: Quân bộ đóng ở đất Bắc Bố Chính, còn thủy quân vào đánh cửa Nhựt Lệ, thắng được nhiều trận nhỏ. Quân Trịnh đánh rất hăng, xông pha phá lũy Trường Dục. Đạn bắn như mưa, quân Nguyễn bỏ chạy quá nửa.
Tả đô đốc Hàn Tiến đánh thắng quân Chúa Nguyễn nhiều trận lớn, buộc Chúa Nguyễn phải cử hai đại thần trụ cột là Thuận Nghĩa Hầu (tức Nguyễn Hữu Tiến) và Chiêu Vũ Hầu (tức Nguyễn Hữu Dật) thực hiện kế sách phòng thủ Sông Gianh và tiến công phía Bắc. Quân Nguyễn đánh lùi quân Trịnh, và dùng kế ly dán Hàn Tiến với Chúa Trịnh. Chúa Trịnh trúng kế cho người áp giải Hàn Tiến về Thăng Long, Hàn Tiến uống thuốc độc tự vẫn vào năm ông tròn 54 tuổi. Quận chúa Phù Dung vào Thanh Hoá phúng viếng chồng và uống thuốc độc tự vẫn.
Dòng họ “Lê Đình” lập đền thờ Tiến quận công Lê Văn Hiểu và quận chúa Phù Dung - đền thờ được công nhận là Di tích văn hoá lịch sử. Ông có hai người con nuôi mang họ Lê Đình: Lê Đình Kiên (người mở mang, cai quản Phố Hiến - Hưng Yên) và Lê Đình Hào đều đỗ tiến sĩ được ghi danh tại Quốc Tử Giám. Ông có một người con nuôi nữa là Quận công Lê Đình Châu- người làng Đông Lý, xã Liên Hồ, huyện Ngọc Sơn, phủ Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa, nay là xã Ngọc Lĩnh, huyện Tĩnh Gia.
Lúc sinh thời, tuy bận việc quân cơ, Lê Văn Hiểu vẫn quan tâm đến quê hương dòng họ. Ông đã mua 10 mẫu đất Làng Châu Khê và 3 mẫu đất binh điều giao cho Làng Năng Cải làm công điền. Mua đất Cồn Vàng làm nhà thờ tổ và chiêu dân lập ra các xóm Bản Chi, Hiền Lương, Nhân Linh, Phát Dục và lập chợ. Nhân dân trong làng tôn ông làm Phúc thần và thờ tự.
“Uống nước nhớ nguồn”
“Cây có gốc mới nở cành xanh tốt
Nước có nguồn mới biển rộng sông sâu
Con người nguồn gốc từ đâu
Có tổ tiên trước rồi sau có mình”
LĐP
Vào ngày 19/11/ 2019, đền thờ Lê Tộc Công Thần được công nhận di tích lịch sử văn hóa thao quyết định 426/QĐ - VHTT.
Một góc điểm di tích được xếp hạng
Con cháu Lê Tộc cung tiến đôi Nghê đá với mong ước được bảo vệ, bình yên
Toàn cảnh điểm di tích lịch sử đền thờ Lê Văn Hiểu
Ông Lê Đình Phương (Chủ tịch UBND phường Hải Ninh, Thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa) cho biết: Ý thức được rằng việc thổi bùng ngọn lửa đầy khí thế hôm nay đã khó, những giữ cho nó sáng mãi, ngày càng sáng hơn, đến được với tất cả mọi người, mọi nhà, trở thành nếp nghĩ, cảm nhận và thói quen ứng xử hàng ngày lại càng khó hơn. Nhưng với lòng tin tưởng cao của mình, chúng tôi tin chắc rằng mọi sự nỗ lực sẽ được đền đáp…”
Con đường sẽ được đặt tên Lê Văn Hiểu
“Xây dựng, giữ vững danh hiệu thôn văn hóa, cũng như bảo tồn các di tích lịch sử văn hóa đã khó, nhưng việc giữ vững các việc làm đó lại càng khó khăn hơn rất nhiều. Chính vì thế, những thành tích đạt được hôm nay không có nghĩa là chúng ta đã thỏa mãn, mà chặng đường sắp tới vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức…”, ông Phương chia sẻ.
Hoàng Giáp