Hà Nội: Cảnh báo tình trạng vận chuyển hàng cấm qua đường hàng không
Trong 6 tháng đầu năm 2017, Cục Hải quan TP Hà Nội đã phát hiện nhiều vụ việc vi phạm pháp luật về hải quan, đặc biệt là các vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua đường hàng không với tang vật là: ma túy, sản phẩm động vật hoang dã, văn hóa phẩm phản động, hàng hóa có giá trị cao (kim loại quý, mỹ phẩm, hàng tiêu dùng cao cấp,…).
Theo đó, các đối tượng dùng thủ đoạn giấu hàng trong người, trong hành lý không khai báo khi xuất cảnh, nhập cảnh, lợi dụng định mức miễn thuế, hàng quà biếu, quà tặng để vận chuyển trái phép hàng lậu. Một số đối tượng sử dụng thủ đoạn chia nhỏ số lượng hàng hoá, gửi về nhiều địa chỉ khác nhau nhưng thực chất chỉ là một người nhận. Hàng hoá vi phạm chủ yếu trên tuyến hàng không, bưu điện chủ yếu là hàng hoá giá trị kinh tế cao: Vàng, đá quý, ngoại tệ, sừng tê giác, ngà voi, các sản phẩm động vật hoang dã, điện thoại di động, đồng hồ, máy ảnh, ma tuý tổng hợp, heroin….
Đối với hành vi vận chuyển trái phép ma túy, thời gian gần đây xuất hiện một số loại ma túy mới (lá thảo mộc chứa ma túy, ma túy tổng hợp...), các thủ đoạn vận chuyển trái phép ma túy tinh vi, khó phát hiện (nuốt ma túy hoặc vật chứa đựng ngụy trang nhằm tránh sự phát hiện của chó nghiệp vụ...). Cục Hải quan TP Hà Nội đã cảnh cáo tới Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh và Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài cần lưu ý đối với những lô hàng, bưu kiện vô chủ, địa chỉ người nhận ghi vắn tắt hoặc không đầy đủ...tiềm ẩn nhiều nguy cơ vận chuyển trái phép ma túy.
Riêng tại khu vực Cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, thời gian gần đây đã phát hiện bắt giữ nhiều vụ việc có những tình tiết, thủ đoạn mới, tinh vi, phức tạp, cụ thể như: Thủ đoạn mới của các đối tượng vận chuyển trái phép sản phẩm động vật hoang dã (ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê...): Trước đây, các đối tượng thường vận chuyển sản phẩm động vật hoang dã qua các tuyến đường hàng không từ Châu Phi về Việt Nam, qua các nước trung gian Châu Âu. Nhưng hiện nay, một số vụ việc vi phạm được phát hiện lại có tuyến đường vận chuyển từ các nước ít bị nghi ngờ, không có sản phẩm động vật hoang dã như Trung Đông. Các đối tượng thường thuê người lao động vận chuyển và móc nối với nhân viên hàng không ở mặt đất; khi bị phát hiện thường xé ticket hàng ký gửi hoặc thay đổi, từ chối nhận hàng, tên hàng khai béo trên vận đơn thường chung chung, không cụ thể. Cần lưu ý những trường hợp hàng hóa nhập khẩu, quá cảnh, hành lí kí gửi, hành lý xách tay có nhiều dấu hiệu nghi ngờ: nhập khẩu, nhập cảnh từ các khu vực có nhiều nguy cơ cao như: Châu Phi, Trung Đông, Campuchia, Lào...; địa chỉ người nhận vắn tắt, xa địa bàn Hà Nội, không chính xác...
Bên cạnh đó, còn xuất hiện tình trạng buôn lậu các mặt hàng có giá trị cao (kim loại quý hiếm, đá quý, sản phẩm tiêu dùng hàng hiệu,...). Hiện nay các đường dây buôn lậu hoạt động rất tinh vi, có tổ chức (đối tượng vi phạm có nghề nghiệp liên quan đến vận chuyển hàng không như tiếp viên hàng không, nhân viên kỹ thuật máy bay và đặc biệt lưu ý các đối tượng được thuê vận chuyển là người nước ngoài, kể cả đối tượng ngoại giao ít chịu sự kiểm tra giám sát của cơ quan Hải quan...) để có phương án đấu tranh, xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật.
Qua những vụ việc gần đây, cơ quan Hải quan nhận thấy các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua đường hàng không ngày càng phức tạp, các đối tượng hoạt động có tổ chức, hành vi vi phạm tinh vi, khó nắm bắt, thủ đoạn mới và tập trung vào các mặt hàng có giá trị, lợi nhuận cao: vàng, ngoại tệ mặt hàng tiêu dùng cao cấp, mỹ phẩm cao cấp, sản phẩm động vật hoang dã, ma túy, súng và các bộ phận của súng.
Trước tình hình đó, đòi hỏi cơ quan Hải quan cần phải nâng cao hơn nữa năng lực quản lý, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ: xây dựng cơ sở bí mật, điều tra nắm tình hình để kịp thời đưa ra các cảnh báo, thực hiện chặt chẽ các quy trình thủ tục hải quan theo đúng quy định của pháp luật, phối hợp với các lực lượng chức năng như: Công an, an ninh sân bay, quản lý thị trường, …
Trong 6 tháng đầu năm 2017, Cục Hải quan TP.Hà Nội đã bắt giữ và xử lý đối với 09 vụ việc vận chuyển hàng cấm trên tuyến hàng không. Tang vật là ngà voi, sừng tê, vảy tê tê, súng và các bộ phận của súng, ngoại tệ, ma túy…
Trong đó, một số vụ việc điển hình: Ngày 14/3/2017, Chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài phát hiện 02 kiện hàng lý là vali có số thẻ 3706KQ002462 (trọng lượng 57,1 kg) và 3706KQ002486 (trọng lượng 60,84kg) trên chuyến bay KQ 870 từ Narobi (Kenya) đến Nội Bài có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Trên thẻ hành lý không có tên người nhận, không thể hiện trọng lượng hành lý.Qua soi chiếu, hàng hóa trong kiện hành lý nghi là sừng tê giác.
Ngày 23/3/2017, Chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự và gửi công văn đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân huyện Sóc Sơn phê chuẩn Quyết định khởi tố đối với đối tượng Nguyễn Anh Hùng về hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tang vật vi phạm: 04 súng hơi, đạn chì, phụ tùng súng. Trị giá tang vật vi phạm: 111.869.200đ.
Ngày 23/3/2017, Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh phát hiện đối tượng Bồ Thị Kim Thoa (SN 1990, Hưng Yên) và Vũ Ngọc Hoàng (SN 1993, Hưng Yên) vận chuyển trái phép ma túy (MDMA) qua đường Bưu điện. Hàng hóa vi phạm: 20.418 viên ma túy tổng hợp(MDMA). Kết quả xử lý: Đơn vị đã bàn giao đối tượng và tang vật cho cơ quan Công an tiếp tục xử lý.
Ngày 04/4/2017, Chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài tiến hành kiểm tra 02 lô hàng thuộc vận đơn số 23561735973 (Người gửi: Optimize Speed. Người nhận: NGUYEN HUU HAI, địa chỉ: TIEM SOC – HA NOI) trên chuyến bay TK 6564 ngày 26/02/2017 và vận đơn số: 23561736695 (Người gửi: Prince Anin. Người nhận: VU XUAN HAI, địa chỉ: thôn 4 Ha Long, Van Don, Ha Long) trên chuyến bay TK 166 ngày 27/02/2017 là hàng tồn kho trên 30 ngày tại Nhà ga hàng hóa ALS. Cơ quan Hải quan đã tiến hành kiểm tra thực tế hàng hóa. Kết quả hàng hóa là 12 kiện (511 kg) vảy tê tê.
Để công tác phòng, chống buôn lậu trên tuyến hàng không trong thời gian tới, Cục Hải quan TP Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai thực hiện chặt chẽ, nghiêm túc các quy trình nghiệp vụ hải quan: Quy trình thủ tục hải quan, quy trình quản lý rủi ro; cập nhật kịp thời, đầy đủ các thông tin về doanh nghệp cũng như hàng hoá xuất nhập khẩu. Đối với những lô hàng có thông tin, dấu hiệu nghi vấn cần tổ chức kiểm tra thực tế hàng hoá.
Phối hợp và thông báo kịp thời về các phương thức, thủ đoạn và các diễn biến mới phát sinh về buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới với Cơ quan Công an, Quản lý thị trường trên địa bàn với Ban chỉ đạo 389 thành phố để kịp thời huy động các lực lượng có chức năng phối hợp, ngăn chặn, đấu tranh, xử lý. Đội Kiểm soát hải quan và Đội Kiểm soát phòng chống ma tuý có phương án xây dựng và sử dụng hiệu quả đội ngũ cơ sở bí mật, cộng tác viên, triển khai đồng bộ công tác sưu tra về địa bàn, đối tưọng trọng điểm. Tiến hành xây dựng hồ sơ Quản lý rủi ro đối với hành khách xuất cảnh, nhập cảnh trên cơ sở các thông tin hải quan, các thông tin thu thập được từ các sân bay quốc tế trong nước và nước ngoài. Đối với các vụ việc có dấu hiệu hình sự, phải tổ chức điều tra, xác minh. Nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm cần phải khởi tố vụ án để tăng tính răn đe, giữ nghiêm kỷ cương pháp luật.
Đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ cung cấp thông tin cho người khai hải quan, hành khách xuất cảnh, nhập cảnh...để tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức cho tổ chức, cá nhân đối với hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả đồng thời đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại có trình độ, bản lĩnh, có kinh nghiệp thực tiễn, được đào tạo cơ bản về nghiệp vụ điều tra, xử lý.
Tạo điều kiện công khai, minh bạch các quy định liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức để chủ động phối hợp với cơ quan Hải quan trong việc chấp hành pháp luật về hải quan.