Sự tăng trưởng đột phá của Lạng Sơn không phải là yếu tố ngẫu nhiên, mà xuất phát từ nhiều động lực hội tụ trong năm 2025. Trước hết, việc hoàn thiện hạ tầng cửa khẩu đã tạo bước tiến quan trọng.
Thời gian qua, Tỉnh Lạng Sơn đã chỉ đạo đẩy nhanh các thủ tục đầu tư, giải phóng mặt bằng và hoàn thiện hàng loạt công trình trọng điểm, đặc biệt là dự án mở rộng đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2 – 1089 và các hạng mục thuộc Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại khu vực mốc 1119 – 1120. Khi những dự án này từng bước triển khai, năng lực tiếp nhận và xử lý phương tiện tăng rõ rệt, thời gian chờ đợi của doanh nghiệp giảm mạnh, giúp quy trình xuất nhập khẩu trở nên thông suốt hơn, ổn định hơn.
Cùng với sự cải thiện về hạ tầng, việc phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng tại cửa khẩu như hải quan, biên phòng, kiểm dịch và Trung tâm Quản lý cửa khẩu đóng vai trò then chốt.
Trong suốt nhiều tháng cao điểm, các cơ quan chức năng đã chủ động điều tiết phương tiện, phân luồng hợp lý, ưu tiên hàng nông sản và hàng dễ hư hỏng, đồng thời giải quyết nhanh những khó khăn phát sinh cho doanh nghiệp.
Việc khắc phục và duy trì trạng thái “không ùn ứ, không tắc nghẽn” ở các cửa khẩu lớn như Hữu Nghị, Tân Thanh và Chi Ma đã tạo niềm tin vững chắc cho doanh nghiệp, giúp họ sẵn sàng đưa hàng lên biên giới mà không còn nỗi lo chậm trễ hay phát sinh chi phí ngoài dự kiến.
Nhu cầu thị trường Trung Quốc thời điểm cuối năm luôn tăng mạnh, đặc biệt đối với nhóm hàng nông sản, rau quả và thực phẩm chế biến. Đây chính là động lực thúc đẩy lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam qua các cửa khẩu Lạng Sơn tăng nhanh. Chuối, thanh long, mít, sầu riêng, thủy sản đông lạnh, gỗ mỹ nghệ, hàng may mặc… tiếp tục là những mặt hàng chủ lực. Ở chiều nhập khẩu, máy móc công nghiệp, linh kiện điện tử, hàng tiêu dùng và ô tô nguyên chiếc vẫn duy trì lượng lớn, góp phần tạo nên hoạt động thương mại hai chiều nhộn nhịp.
Hoạt động xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn diễn ra nhộn nhịp những tháng cuối năm.
Lợi thế lớn nhất của Lạng Sơn nằm ở vị trí chiến lược kết nối trực tiếp với Quảng Tây – một trong những trung tâm sản xuất, logistics và tiêu thụ lớn nhất miền Nam Trung Quốc. Cùng với đó, hệ thống cao tốc Hà Nội – Lạng Sơn, quốc lộ 1A, các tuyến kết nối sâu vào nội địa và tiềm năng phát triển đường sắt tốc độ cao khiến Lạng Sơn trở thành điểm trung chuyển lý tưởng, giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí vận tải và rút ngắn thời gian giao nhận hàng hóa.
Đáng chú ý, bên cạnh tăng trưởng thương mại, Lạng Sơn còn đang trở thành hình mẫu trong việc triển khai mô hình cửa khẩu thông minh – hướng đi tất yếu trong kỷ nguyên số. Khi các hạng mục số hóa hoàn tất, toàn bộ quy trình sẽ được tự động hóa ở nhiều khâu như khai báo điện tử, nhận diện phương tiện, thanh toán phí qua nền tảng số, chia sẻ dữ liệu với phía Trung Quốc. Điều này không chỉ giảm thời gian thông quan mà còn minh bạch hóa quy trình, hạn chế tiếp xúc trực tiếp, giảm sai sót và chi phí cho doanh nghiệp.
Theo dự báo của cơ quan chức năng, lượng phương tiện chở hàng xuất nhập khẩu qua Lạng Sơn trong những tháng cuối năm và nửa đầu 2026 có thể tăng thêm 10–15%. Để đón đầu sự gia tăng này, tỉnh đang tiếp tục chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, đồng thời yêu cầu các lực lượng liên quan duy trì “độ mở” cao trong điều hành, chủ động kịch bản xử lý khi lưu lượng tăng đột biến để hạn chế tối đa nguy cơ quá tải.
Sự tăng trưởng mạnh của thương mại biên giới Lạng Sơn không chỉ tạo ra giá trị kinh tế lớn cho địa phương mà còn đóng góp quan trọng vào tăng trưởng xuất khẩu của cả nước. Hoạt động thông suốt tại các cửa khẩu bảo đảm ổn định chuỗi cung ứng giữa Việt Nam và Trung Quốc – thị trường tiêu thụ lớn nhất của nông sản Việt Nam và cũng là nguồn cung máy móc, nguyên liệu phong phú cho các ngành sản xuất. Đồng thời, sự kiện này góp phần thúc đẩy dịch vụ logistics, vận tải, kho bãi, tạo thêm việc làm và thu hút đầu tư vào các khu vực cửa khẩu.
Năm 2025 đánh dấu bước bứt phá mạnh mẽ của Lạng Sơn trong vai trò trung tâm thương mại biên giới. Với đà tăng trưởng hiện có cùng định hướng phát triển hạ tầng đồng bộ, ứng dụng công nghệ vào quản lý, mở rộng hợp tác với phía Quảng Tây, Lạng Sơn đang khẳng định vị thế ngày càng quan trọng trong mạng lưới giao thương Việt – Trung. Triển vọng năm 2026 dự báo sẽ tiếp tục tích cực khi toàn bộ các dự án cửa khẩu thông minh đi vào hoạt động, giúp địa phương này không chỉ giữ vững đà tăng trưởng mà còn có cơ hội bứt phá cao hơn, vươn trở thành hình mẫu phát triển biên mậu của khu vực miền Bắc.
Tuấn Anh