Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chủ trì hội nghị (Ảnh: VGP/Hải Minh)
Báo cáo tại hội nghị cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2024, các lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý hơn 64.000 vụ buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, giảm 2,82% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng số tiền thu nộp ngân sách từ các vụ việc này đạt hơn 6.000 tỷ đồng, giảm 7,53%.
Trong số các vụ việc được xử lý, có 55.133 vụ gian lận thương mại và thuế, cùng 3.010 vụ hàng giả và vi phạm sở hữu trí tuệ. Số vụ gian lận thương mại giảm 9,7%, trong khi các vụ vi phạm sở hữu trí tuệ tăng 8,55% so với cùng kỳ năm 2023.
Các lực lượng chức năng đã khởi tố hình sự 650 vụ với 1.912 đối tượng, giảm 44,25% về số vụ và giảm 18,82% về số đối tượng so với năm ngoái.
Tổng cục Hải quan và Bộ Quốc phòng cảnh báo về tình hình tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp tại các tuyến biên giới và qua đường hàng không. Các đối tượng ngày càng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi và hoạt động có tổ chức, chặt chẽ và liều lĩnh.
Theo đó Bộ Công an nhận định tình hình buôn lậu vàng và các mặt hàng thiết yếu như xăng, dầu có xu hướng giảm nhờ các biện pháp quyết liệt triệt phá các đường dây buôn lậu. Tuy nhiên, hiện tượng khai thác và xuất khẩu trái phép khoáng sản quý hiếm như đất hiếm đang gây thất thoát tài nguyên quốc gia. Bộ Công an đề nghị các địa phương quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác và khối lượng khai thác các loại khoáng sản tại địa phương mình.
Toàn cảnh hội nghị tại điểm cầu Nghệ An
Cũng tại hội nghị sáng nay các địa phương đã nêu lên nhiều khó khăn trong công tác xử lý hàng vi phạm qua đường hàng không do có sự tham gia của nhiều lực lượng. Việc bảo quản và xử lý tang vật, vật chứng cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu nơi lưu giữ, thời gian xử lý kéo dài.
Ngoài ra, công tác chống buôn lậu trong hoạt động thương mại điện tử gặp nhiều trở ngại do hệ thống quy định pháp luật chưa theo kịp tốc độ phát triển của lĩnh vực này. Các địa phương đề nghị rút ngắn thời gian xử lý hàng hóa vi phạm, hoàn thiện quy định về bảo quản và xử lý tang vật, vật chứng, và hoàn thiện hành lang pháp lý để quản lý hoạt động thương mại điện tử nhằm phòng ngừa buôn bán hàng giả và hàng không rõ nguồn gốc.
Phát biểu tại hội nghị Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành và địa phương trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Phó Thủ tướng giao Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia tiếp thu ý kiến và hoàn thiện báo cáo kết quả công tác 6 tháng đầu năm, đồng thời xây dựng dự thảo kết luận hội nghị với thời hạn hoàn thành các nhiệm vụ cụ thể.
Phó Thủ tướng yêu cầu các lực lượng chức năng quyết liệt hơn và phối hợp tốt hơn trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Các bộ, ngành và địa phương cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện những lỗ hổng pháp lý và sai sót, nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin.
Đối với công tác tuyên truyền Phó Thủ tướng kêu gọi các cơ quan truyền thông đổi mới hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân, giúp họ trở thành những người tiêu dùng thông minh.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đề nghị các bộ, ngành và địa phương rà soát các quy định pháp luật liên quan đến công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và tăng cường hợp tác quốc tế để nâng cao hiệu quả chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ.
Buôn lậu, gian lận thương mại gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đối với nền kinh tế. Nhà nước mất nguồn thu từ thuế, gây thất thoát tài chính công. Thị trường trở nên bất ổn khi hàng lậu giá rẻ cạnh tranh không lành mạnh với hàng hóa hợp pháp, làm giảm lợi nhuận của các doanh nghiệp tuân thủ pháp luật. Chất lượng sản phẩm không được kiểm soát, có thể gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Đồng thời, việc quản lý và kiểm soát xuất nhập khẩu trở nên khó khăn hơn do sự phức tạp và tinh vi của các hoạt động buôn lậu.
Mặt khác việc buôn lậu còn gây mất an ninh, trật tự tại khu vực biên giới, ảnh hưởng xấu đến đời sống và an toàn của người dân. Thiệt hại kinh tế địa phương là không nhỏ khi các doanh nghiệp và người dân hợp pháp mất đi thu nhập. Ngoài ra, buôn lậu còn gây căng thẳng ngoại giao giữa các quốc gia, ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác và phát triển kinh tế khu vực nói chung và thương mại biên giới nói riêng.
Đây là một vấn đề phức tạp đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và cộng đồng. Việc thực hiện các giải pháp như: Tăng cường kiểm soát biên giới, nâng cao nhận thức cộng đồng, cải thiện pháp luật, chính sách.... sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.. đến nền kinh tế và an ninh quốc gia.
Lam Giang