Nằm ở phía Nam của thành phố Hà Nội, huyện Thường Tín được coi là một trong những làng nghề sản xuất mặt hàng vàng mã lớn ở miền Bắc từ nhiều năm nay. Trong đó, làng Văn Hội và Duyên Trường là hai thôn có nhiều hộ gia đình sản xuất loại mặt hàng này.
Không giống với “đại công xưởng” làm nghề vàng mã ở làng Đông Hồ (huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) chỉ sản xuất mang tính thời vụ để cung cấp cho người tiêu dùng vào những dịp lễ tết, làng nghề làm vàng mã ở huyện Thường Tín (Hà Nội) lại sản xuất quanh năm đối với tất cả các loại mặt hàng của nghề vàng mã.
Các hộ làm nghề nơi đây chủ yếu sản xuất theo các đơn hàng có trước để phục vụ nhu cầu sử dụng của người dân địa phương và phần lớn được vận chuyển ra ngoài thị trường Hà Nội tiêu thụ. Mọi thời điểm trong năm, các xưởng vàng mã tại hai làng Văn Hội và Duyên Trường cũng đều hoạt động sản xuất cho dù ngày lễ tết hay ngày thường. Nhưng vào những ngày cuối năm, các cơ sở sản xuất càng trở lên tất bật hơn để kịp số lượng giao hàng cho khách, đây cũng là mùa vụ chính của làng nghề nơi đây.
Chị Hương ở thôn Duyên Trường làm nghề vàng mã cho biết: “Những gia đình sản xuất vàng mã ở thôn chúng tôi ngày nào cũng làm nghề cả, nhưng đúng mùa vụ nhất vẫn là dịp cuối năm sản xuất để phục vụ cho nhu cầu dịp Tết Nguyên đán của dân tộc. Cũng vào dịp này, công việc của chúng tôi mới nhiều hơn so với những ngày bình thường.”
Được biết, làng Văn Hội và Duyên Trường đã có truyền thống sản xuất mặt hàng vàng mã từ nhiều năm nay. Trước đây, hai làng chủ yếu làm những sản phẩm vàng mã như: tiền giấy, quần áo giấy, các hình nhân, ngựa, voi, đồ ông Công và ông Táo… Những năm trở lại đây, do nhu cầu của người dùng, chủ các cơ sở còn tạo ra nhà lầu, xe hơi, xe máy, tivi, điện thoại, thậm chí có cả máy bay để phục vụ cho người đã mất với quan niệm “Trần sao âm vậy”.
Mặc dù còn gần 2 tuần nữa mới đến Tết Nguyên đán 2019, thế nhưng không khí vội vàng của những hộ gia đình sản xuất vàng mã ở làng Văn Hội và Duyên Trường đều được thể hiện trong từng khuân mặt của mỗi thành viên trong gia đình. Vào thời điểm này, những con đường giữa làng của hai thôn nhìn đâu cũng thấy những món đồ hàng mã được để ở ngoài đường.
Anh Hùng chủ một hộ làm vàng mã ở làng Văn Hội cho biết: “Một tháng trước khi tết, gia đình tôi lúc nào cũng bận rộn cả, mỗi người một việc, ai đấy đều khẩn trương làm thật nhanh công đoạn của mình để kịp số lượng mà khách đã đặt gia đình làm. Do những hộ sản xuất ở trong thôn đều sản xuất tại nhà nên đôi khi nhiều hàng quá phải mang ra cả ngõ, ngoài ven đường để.
Chính những cảnh sinh hoạt, lao động như vậy, người dân nơi đây mới cảm nhận được không khí của ngày mùa vàng mã đã đến trên mảnh đất quê hương mình. Cũng từ đó, người dân hai làng Văn Hội và Duyên Trường mới gắn bó và gìn giữ làng nghề truyền thống từ bao đời nay.
Vũ Cừ