Tính đến hết tháng 11-2022, sản lượng thu hoạch cá tra đạt trên 1,5 triệu tấn, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2021, giá trị xuất khẩu đạt trên 2 tỷ USD, tăng 66,9% so với cùng kỳ. Nhu cầu nhập khẩu cá tra của Việt Nam ở hầu hết các thị trường tăng từ 40 đến 200%. Giá trung bình xuất khẩu cá tra phi-lê tăng 28-66%, giá cá tra nguyên liệu cũng tăng từ 27 nghìn đến 29 nghìn đồng/kg, cao hơn 7 nghìn đồng/kg so với cùng kỳ năm 2021. Ước cả năm 2022, diện tích thả nuôi cá tra cả nước đạt khoảng 5.500 ha, sản lượng khoảng 1,6 triệu tấn tăng tương ứng 4% và 3,5% so với cùng kỳ năm 2021. Kim ngạch xuất khẩu cá tra dự kiến đạt 2,4 tỷ USD, tăng khoảng 70% so với cùng kỳ năm 2021, vượt qua đỉnh năm 2018 là 2,26 tỷ USD. Năm 2023, ngành cá tra đặt ra mục tiêu đạt sản lượng thương phẩm 1,6 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 2,3 tỷ USD. Đồng thời, đề ra nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm là tiếp tục nâng cao chất lượng giống cá tra; tăng cường quản lý điều kiện sản xuất và kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm trong công đoạn nuôi; tiếp tục tổ chức hợp tác, liên kết chuỗi; nâng cao năng lực để ứng phó với sự thay đổi của thị trường và tiếp tục phát triển thị trường nội địa và đa dạng hóa sản phẩm.
Theo ý kiến nhiều đại biểu, sau dịch Covid-19, hành vi tiêu dùng khách hàng thay đổi, tập trung vào các kênh bán lẻ, sàn giao dịch online thay vì mua sắm tại siêu thị, do đó cách bán hàng của các doanh nghiệp trong 20 năm qua phải thay đổi theo. Tức là các doanh nghiệp sẽ phải ưu tiên đầu tư ứng dụng công nghệ 4.0 vào kinh doanh trực tuyến.
Hiện nay, những tác động từ xung đột chính trị, tình hình lạm phát toàn cầu gia tăng khiến nhu cầu tiêu thụ sản phẩm thủy sản có xu hướng giảm sút, các nhà nhập khẩu cũng hạn chế nhập hàng nhằm giảm tối đa chi phí lưu kho, bảo quản.
Do vậy, Tổng cục Thủy sản nhận định, nhu cầu tiêu thụ cá tra có thể chững lại và không cao như các tháng đầu năm 2022. Theo đó, giá trị kim ngạch xuất khẩu sẽ giảm trong các tháng cuối năm và có thể ảnh hưởng đến các đơn hàng xuất khẩu trong năm 2023.
Tại hội nghị “Tổng kết ngành hàng cá tra năm 2022 và nhiệm vụ, giải pháp năm 2023”, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến cho biết, những kết quả đạt được trong năm 2022 rất vui mừng. Cũng theo Thứ trưởng, quan điểm chung trong phát triển cá tra ở Đồng bằng sông Cửu Long tới đây cần theo hướng công nghệ cao, hữu cơ, tuần hoàn…, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường xuất khẩu và tiêu thụ trong nước. Để phát triển bền vững ngành hàng cá tra cần nhiều giải pháp đồng bộ như liên kết, hình thành chuỗi giá trị ngành hàng cá tra giữa người nông dân và doanh nghiệp; quy hoạch vùng sản xuất, cơ sở chế biến cá tra; đa dạng hóa sản phẩm để gia tăng giá trị, sử dụng hiệu quả phụ phẩm và phát triển thương mại điện tử; xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường tiêu thụ bao gồm thị trường xuất khẩu, thị trường tiêu dùng nội địa.
Đặc biệt, phải tập trung nâng cao chất lượng con giống, chất lượng di truyền về một số tính trạng như tăng trưởng, kháng bệnh, chịu mặn.... Cùng với đó là ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất để nâng cao hiệu quả, chất lượng và an toàn thực phẩm của các sản phẩm, từng bước đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. "Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục phối hợp với các địa phương rà soát lại quy hoạch và đưa ra định hướng phát triển thời gian tới một cách hợp lý, không để phá vỡ quy hoạch, không chủ trương mở rộng diện tích quá nhiều nhằm tránh tình trạng “cung vượt cầu”.
Quỳnh Như (t/h)