Về thất thu thuế và yếu tố cạnh tranh không công bằng
Một trong những tác động nghiêm trọng nhất của buôn lậu là sự giảm sút doanh thu thuế. Hàng hóa buôn lậu thường không phải chịu các khoản thuế và phí nhập khẩu, điều này làm giảm nguồn thu ngân sách của Chính phủ. Đặc biệt ở các khu vực biên giới, nơi thuế có thể là nguồn thu chính, sự thiếu hụt này có thể dẫn đến việc giảm chất lượng dịch vụ công cộng và ảnh hưởng đến phát triển hạ tầng.
Bên cạnh đó hoạt động buôn lậu tạo ra sự cạnh tranh không công bằng cho các doanh nghiệp hợp pháp. Các sản phẩm buôn lậu thường được bán với giá rẻ hơn do không phải chịu các chi phí thuế và quy định pháp lý. Điều này không chỉ làm giảm lợi nhuận của các doanh nghiệp hợp pháp mà còn có thể dẫn đến việc họ phải giảm giá, cắt giảm nhân công hoặc thậm chí đóng cửa. Sự cạnh tranh không công bằng này có thể làm suy yếu nền kinh tế địa phương và giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong khu vực.
Về kiểm soát chất lượng hàng hóa và hoạt động tội phạm tại khu vực biên giới.
Hàng hóa buôn lậu thường không được kiểm tra chất lượng và an toàn theo các tiêu chuẩn pháp lý. Điều này có thể dẫn đến việc sản phẩm kém chất lượng và nguy hiểm được đưa vào thị trường, gây rủi ro cho sức khỏe và an toàn của người tiêu dùng. Các sản phẩm này có thể bao gồm thực phẩm, thuốc, và hàng tiêu dùng khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt đối với hàng hóa là động vật, thực vật không được kiểm tra, kiểm dịch theo quy định, sau khi vào thị trường nội địa có thể gây bùng phát lây lan các bệnh dịch nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động nuôi trồng, sản xuất của các doanh nghiệp và người dân. Cụ thể như dịch tả Châu phi, dịch lở mồm long móng từ lợn, dịch cúm gia cầm....
Buôn lậu không chỉ dừng lại ở việc vận chuyển hàng hóa trái phép mà còn thường liên quan đến các hoạt động tội phạm khác như buôn bán ma túy, vũ khí và con người. Sự hiện diện của các tổ chức tội phạm có thể làm gia tăng tình trạng bạo lực và bất ổn ở các khu vực biên giới. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến an ninh khu vực mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống của người dân trong biên giới.
Theo báo cáo của Cục Phòng, chống tội phạm và ma tuý (Bộ Tư lệnh BĐBP), từ tháng 8/2018 đế tháng 7/2023, BĐBP đã chủ trì, phối hợp, xác lập, đấu tranh thành công 706 chuyên án; bắt giữ 55.638 vụ/139.220 đối tượng; thu giữ 10,982 tấn ma tuý các loại; 13,6 triệu lít xăng; hơn 54 nghìn tấn than; hơn 6,7 triệu bao thuốc lá, gần 90 tấn pháo; 602 triệu tiền VNĐ giả; hơn 99 kg vàng; hơn 510 USD; 1,99 tấn ngà voi; hơn 85 tấn hàng đông lạnh; 276 khẩu súng các loại.... Tổng giá trị hàng hoá từ buôn lậu, gian lận thương mại tạm giữ để điều tra, xác minh, xử lý khoảng 1098 tỷ đồng; giải cứu 445 nạn nhân; xử lý khởi tố 3347 vụ/4545 đối tượng; xử phạt hành chính 23.133 vụ/58.541 đối tượng, thu nộp ngân sách hơn 246 tỷ đồng.
Còn theo báo cáo tại hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm 2024, chỉ trong quý I/2024, các lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý hơn 64.000 vụ buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, thu nộp ngân sách hơn 6.000 tỉ đồng. Các lực lượng chức năng đã khởi tố hình sự 650 vụ/1.912 người.
|
Tăng cường kiểm soát biên giới, đẩy mạnh hợp tác Quốc tế.
Việc tăng cường các biện pháp kiểm soát biên giới là rất quan trọng trong việc phát hiện và ngăn chặn hoạt động buôn lậu. Điều này bao gồm việc sử dụng công nghệ tiên tiến như hệ thống giám sát và phân tích dữ liệu, cũng như cải thiện quy trình kiểm tra và giám sát hàng hóa. Đào tạo nhân viên biên phòng và cải thiện cơ sở hạ tầng kiểm soát biên giới cũng là những yếu tố cần thiết.
Cùng với đó việc hợp tác giữa các quốc gia là cần thiết để đối phó với vấn đề buôn lậu. Các quốc gia cần chia sẻ thông tin, phối hợp hành động và hợp tác trong việc thực hiện các quy định và tiêu chuẩn quốc tế. Các tổ chức quốc tế và khu vực như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Interpol cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các cơ chế phối hợp và hỗ trợ quốc gia trong việc chống lại buôn lậu.
Hoàn thiện hệ thống Pháp lý và nâng cao nhận thức người dân.
Cải cách hệ thống thuế và pháp lý có thể giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng hơn. Việc giảm bớt thủ tục hành chính và nâng cao tính minh bạch trong các quy định có thể giúp giảm sự hấp dẫn của hoạt động buôn lậu. Đồng thời, việc cải thiện quy trình cấp phép và kiểm tra có thể giúp các doanh nghiệp hợp pháp hoạt động hiệu quả hơn và giảm thiểu tác động của cạnh tranh không công bằng.
Tăng cường các biện pháp giáo dục cộng đồng về tác hại của buôn lậu và nâng cao nhận thức về các quy định pháp lý cho người dân, đặc biệt là người dân sống tại các khu vực tiếp giáp đường biên có thể giúp tạo ra sự đồng thuận và hỗ trợ từ phía cộng đồng trong việc chống lại hoạt động này. Các chiến dịch truyền thông và chương trình giáo dục có thể giúp người dân hiểu rõ hơn về hậu quả của buôn lậu và khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động chống buôn lậu.
Buôn lậu có tác động sâu rộng và đa chiều đối với thương mại biên giới, từ sự giảm sút doanh thu thuế đến ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sản phẩm và an ninh cộng đồng. Để giảm thiểu tác động của vấn đề này, cần có các giải pháp toàn diện bao gồm tăng cường kiểm soát biên giới, hợp tác quốc tế, cải cách pháp lý và nâng cao nhận thức cộng đồng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và cộng đồng là chìa khóa để đạt được hiệu quả trong việc giải quyết vấn đề buôn lậu, từ đó bảo vệ thương mại biên giới và phát triển bền vững.
Lam Giang