Kháng sinh là gì?
Kháng sinh là thuốc tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn, từ đó giảm đáp ứng viêm gây ra bởi vi khuẩn. Kháng sinh có tác dụng khác nhau trên từng loại vi khuẩn, một số kháng sinh có tác dụng trên nhiều chủng vi khuẩn được gọi là kháng sinh phổ rộng, một số loại khác tác dụng trên một số chủng vi khuẩn nhất định được gọi là phổ hẹp.
Tình trạng kháng kháng sinh và những hệ lụy khó lường
Kháng kháng sinh là khả năng của các vi sinh vật như vi khuẩn, vi rút, nấm hoặc ký sinh trùng sinh trưởng với sự hiện diện của một loại thuốc mà thông thường có thể giết chết hoặc hạn chế sự phát triển của chúng. Kết quả là các liệu pháp điều trị thông thường trở nên không hiệu quả. Nhiễm trùng do đó trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến thời gian bị bệnh lâu hơn, chi phí điều trị cao hơn và nguy cơ tử vong cao hơn. Bởi vì kháng kháng sinh, nên ngày càng có nhiều các bệnh nhiễm trùng thông thường như viêm phổi, nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh lao và các bệnh do thực phẩm gây nên càng trở nên khó điều trị hơn và đôi khi không thể điều trị được.
Kháng kháng sinh là mối đe dọa sức khỏe cộng động trên toàn thế giới, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người dân và sự phát triển tổng thể, bền vững của cả một quốc gia. Việt Nam là một trong những các quốc gia, trong những năm gần đây đã phải chứng kiến mối đe dọa ngày càng gia tăng của kháng kháng sinh , do việc sử dụng kháng sinh không hợp lý tại các cấp của hệ thống chăm sóc sức khỏe, trong nuôi trồng thủy sản, trong chăn nuôi và trong cộng đồng.
Để tìm hiểu rõ hơn về tác hại của việc người bệnh tự ý mua thuốc kháng sinh để điều trị không có đơn thuốc của bác sỹ, phóng viên đã liên hệ với TS.BS Thân Mạnh Hùng – Phó CN Khoa Cấp Cứu BV Nhiệt Đới TW. TS.BS Thân Mạnh Hùng cho biết: “ Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách có thể gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng đến gan thận, rối loạn thâm thần. Việc dùng kháng sinh hết sức thận trọng, nó tùy thuộc vào từng thể trạng của bệnh nhân. Sử dụng kháng sinh không đúng thời điểm làm giảm hiệu quả. Nếu bệnh nhân không được khám và đánh giá cẩn thận thì hiệu quả cũng kém đi, nguy cơ đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân.
Các nhà thuốc chủ quan hay vì lợi nhuận mà bỏ qua các chỉ đạo của Bộ Y tế.
Tìm hiểu tại một số quầy bán thuốc tư nhân trên địa bàn thành phố Phủ Lý, phóng viên ghi nhận việc mua, bán thuốc kháng sinh diễn ra rất dễ dàng như thể trao đổi một món hàng thông thường. Hầu hết, người đến mua chỉ cần nói các chứng bệnh, các nhân viên bán thuốc sẽ tự lên đơn thuốc.
Nếu người bán nào có tâm lắm thì hỏi thêm “có bị đau dạ dày hay không”, sau đó thì lấy thuốc mà không cần bất cứ một loại giấy tờ nào liên quan đến chỉ định của bác sĩ. Ngay cả những loại thuốc kháng sinh như penicillin, cephalexin, amoxicillin… hay các loại thuốc giảm đau, biệt dược cũng được bán một cách thoải mái, tùy tiện.
Một trong những nhà thuốc được cho là uy tín trong lĩnh vực dược phẩm tại Hà Nam là Nhà thuốc Hiền Lê có địa chỉ 143 Trường Chinh, TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. Phóng viên trong vai người bệnh ngỏ ý muốn mua loại thuốc kháng sinh Cephalexin 500mg và Alpha Choay. Đó là 2 loại thuốc nằm trong danh mục thuốc kê đơn có nghĩa khi mua người mua phải có đơn thuốc của bác sĩ kê để trình cho dược sĩ. Điều đáng nói, PV có thể dễ dàng mua được hai loại thuốc trên mà không cần đưa ra bất kỳ một đơn thuốc nào và dược sĩ cũng không cần hỏi bất kể điều gì cũng như hoàn toàn không hướng dẫn khách hàng sử dụng thuốc hay tác dụng của thuốc.
Nhà thuốc Hiền Lê có địa chỉ: 143 đường Trường Chinh, TP Phủ Lý, Hà Nam - ảnh cắt từ clip
Tiếp đó, PV tiếp tục qua một nhà thuốc khá khang trang và hiện đại, Nhà thuốc số 1 Đông Phương Đông có địa chỉ tại 77 Đường Quy Lưu, TP. Phủ Lý, Hà Nam để tìm mua cũng hai loại thuốc tương tự và sau khi ngỏ ý muốn mua hai loại thuốc trên dược sĩ ở quầy cũng tới ngay khu vực Thuốc kê đơn và tìm kiếm sau đó lấy ra hai loại thuốc mà khách hàng cần và giao cho khách rồi nhận tiền.
Dược sỹ tại nhà thuốc số 1 đông phương đông đang lấy thuốc cho người mua mà không cần đơn thuốc - ảnh cắt từ clip
Để có tính xác thực chúng tôi tiếp tục tìm tới Nhà thuốc Duy Linh (5/34 Nguyễn Văn Trỗi, TP. Phủ Lý, Hà Nam). Tình trạng bán thuốc kháng sinh trong danh mục kê đơn mà không cần bất kì đơn thuốc từ bệnh nhân cũng diễn ra tại đây.
Nhà thuốc Duy Linh chỉ cần đọc tên thuốc và đưa tiền dược sỹ sẽ lấy thuốc mặc dù thuốc nằm trong danh mục thuốc kê đơn
Tình trạng mua bán thuốc kháng sinh tràn lan đang rất đáng báo động rất mong các cơ quan quản lý vào cuộc để nâng cao hơn tinh thần trách nhiệm của các nhà thuốc, cũng như phổ biến sâu rộng hơn tới người dân và bệnh nhân biết mối nguy hại từ việc sử dụng thuốc không theo hướng dẫn của bác sĩ có thể làm tăng nguy cơ kháng thuốc kháng sinh cũng như có thể làm bệnh tình thêm tiến triển nặng hơn.
Chúng tôi sẽ liên hệ với sở Y tế tỉnh Hà Nam để làm rõ hơn về vấn đề này. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin cho bạn đọc.
|
Kể từ ngày 15/11/2020, với việc Nghị định số 117/2020/NĐ-CP có hiệu lực, thay thế hoàn toàn Nghị định 176/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Y tế. Với khung xử phạt tăng rất nhiều, có thể thực sự thay đổi được thực trạng đáng báo động nói trên. Tại điểm đ, khoản 3, Điều 59 Nghị định số 117/2020/NĐ-CP quy định: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi “bán thuốc kê đơn khi không có đơn thuốc”, đồng thời áp dụng hình thức xử phạt bổ sung tại điểm đ khoản 8 điều này: “Đình chỉ hoạt động của cơ sở trong thời hạn từ 06 tháng đến 09 tháng đối với hành vi quy định tại các điểm đ khoản 3 Điều này”.
|
Nhóm PV