Theo đánh giá của Bộ Y tế, những năm gần đây xuất hiện các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước. Tuy nhiên, việc mua bán đang diễn ra phổ biến, đặc biệt trên môi trường mạng internet, vi phạm pháp luật về phòng, chống buôn lậu. Bên cạnh đó, thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hoá chất nên có thể bị lợi dụng trà trộn thêm các loại chất cấm, ma túy thì vi phạm luật về phòng, chống ma túy.
Bộ Y tế yêu cầu các Bộ, ngành tăng cường kiểm tra, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển, khuyến mại, tiếp thị sản phẩm thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Bộ, ngành. Thành lập các đoàn kiểm tra hoặc lồng ghép kiểm tra việc thực hiện Luật phòng chống tác hại thuốc lá thuộc lĩnh vực được phân công vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra hàng năm của Bộ, ngành.
Thời gian gần đây, lực lượng chức năng các tỉnh, thành phố trên cả nước liên tiếp phát hiện và triệt phá nhiều vụ buôn lậu thuốc lá điện tử. Trước đó, thực hiện cao điểm đấu tranh tấn công trấn áp tội phạm giai đoạn trước, trong và sau Tết Nguyên đán 2023 của Bộ Công an, ngày 22/12/2022 lực lượng Công an TP Hà Nội phối hợp với Quản lý thị trường kiểm tra xe ô tô tải biển kiểm soát 29C - 92680, do Lò Phà Hồng, trú tại huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai điều khiển đã kiểm tra phát hiện trên xe vận chuyển 197 thùng carton (khoảng 1.700 kg) bên trong đựng 8.957 sản phẩm gồm máy hút thuốc lá điện tử; phụ kiện lõi lọc, phụ kiện đầu Pod do Trung Quốc sản xuất không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc. Trị giá lô hàng ước tính gần 4 tỉ đồng.
Gần đây, vào ngày 11/4/2023, Cục Quản lý thị trường TP. Cần Thơ tiến hành kiểm tra đột xuất một cơ sở kinh doanh trên địa bàn quận Ninh Kiều, TP. Cần Thơ đã phát hiện cơ sở bày bán khoản 300 sản phẩm thuốc lá điện tử gồm nhiều nhãn hiệu. Tất cả các sản phẩm thuốc lá điện tử này có nhãn ghi xuất xứ Trung Quốc nhưng chủ cơ sở kinh doanh không xuất trình được hóa đơn, chứng từ liên quan đến hàng hóa...; Ngày 14/4/2023, Công an TP. Kon Tum, tỉnh Kon Tum tiến hành kiểm tra 01 cơ sở kinh doanh tại đường Lạc Long Quân đã thu giữ 94 cây thuốc lá điện tử và 176 chai tinh dầu. Chủ cơ sở đã không xuất trình được hoá đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ của lô hàng…
Để ngăn chặn tình trạng buôn lậu thuốc lá nói chung, trong đó có thuốc lá điện tử, Tổng cục Quản lý thị trường đã chỉ đạo Cục Quản lý thị trường các địa phương tăng cường kiểm tra cơ sở kinh doanh thuốc lá, trong đó tập trung kiểm tra về giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá, nhãn thuốc lá, niêm yết giá bán, hóa đơn chứng minh nguồn gốc xuất xứ... Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không tham gia, tiếp tay buôn lậu, tích cực tố giác tội phạm, nhất là mặt hàng thuốc lá.
Minh Quân (t/h)